Siyasi Olaylar Uykuyu Etkiliyor

Yazan: Chloe Meck

Çeviren: Ceren Mısır

Düzenleyen: Ümit Sözbilir

Özet: Yapılan bir araştırma, seçim gibi önemli politik olayların uyku, alkol tüketimi ve psikolojik iyi oluş üzerinde çarpıcı bir etkisi olduğunu gösteriyor. Eğer siz de seçim öncesi uyku düzeninizde, alkol tüketim miktarınızda ve psikolojik olarak iyi hissetme durumunuzda değişimler olduğunu düşünüyorsanız muhtemelen yalnız değilsiniz.

Giriş

Önemli siyasi ve toplumsal olayların psikolojik sağlık üzerinde ciddi etkileri olabilir; bu durum uyku düzeninde ve miktarında değişime sebep olabileceği gibi duygusal iyi oluşu da etkileyebilir. Halk arasındaki yaygın inanış her ne kadar seçim gibi merak uyandıran ve heyecanla beklenen olayların strese ve iyi oluş hâlinin bozulmasına sebep olabileceğini söylese de bu ilişkiyi araştıran çok az araştırma yayımlanmıştır.

Beth İsrail Deaconess Tıp Merkezindeki¹ (BIDMC) araştırmacılar ve meslektaşları, yaptıkları araştırmalar sonucunda önemli sosyopolitik olayların uyku üzerindeki küresel etkisini göstermektedirler. Uyku; halkın ruh hâli, iyi oluş ve alkol tüketimi üzerinde etkiye sahiptir. Sosyopolitik olayların uykuyu etkilemesi, beraberinde halkın ruh hâlinde, insanların iyi oluşunda ve alkol tüketim miktarında değişimlere sebebiyet vermektedir.

Ulusal Uyku Vakfı (the National Sleep Foundation) bünyesinde yayın yapmakta olan Sleep Health’teyayımlanan bu makale, bölücü siyasi olayların halkın ruh hâlini etkileyen birçok etmeni olumsuz etkilediğini göstermiştir.

Makalenin yazarı ve BIDMC’deki Uyku ve Biliş Merkezinin (the Center for Sleep and Cognition) yöneticisi olan Tony Cunnigham, “Son birkaç yılın siyasi çalkantısı göz önüne alındığında bu bulgular şok edici değildir.” demiş ve eklemiştir, “Çok büyük olasılıkla bu sonuçlar, oldukça stresli olaylar karşısında kendi yaşadığımız deneyimleri yansıtıyor ve bu sonuçları bilimsel olarak doğrulama fırsatını bulduğumuzu hissettik.”

Araştırmacılar, COVID-19 salgının uyku üzerindeki etkisini ve psikolojik yansımalarını araştıran büyük bir çalışma gerçekleştirirken bu çalışmaya ek olarak bir başka çalışma daha gerçekleştirmişlerdir. 1-13 Ekim 2020 (ABD’de seçim öncesi) ve 30 Ekim-12 Kasım 2020 (3 Kasım ABD seçimlerini kapsayan günler) tarihlerinde ABD’deki 437 katılımcı ve ABD’de yaşamayan uluslararası 106 katılımcıdan günlük olarak anket doldurmaları istenmiştir. Katılımcılar uyku sürelerini ve kalitelerini, alkol tüketim miktarlarını ve hissettikleri stres seviyelerini bu anketler aracılığıyla bildirmişlerdir.

Katılımcıların verdikleri yanıtlar; seçim döneminde stresin arttığını, olumsuz ruh hâlinin bu dönemde yaygın olduğunu ve alkol tüketiminin arttığını, bunlara bağlı olarak da uyku miktarının ve kalitesinin azaldığını göstermiştir.

Uluslararası katılımcılara bakıldığında stres seviyelerinin ve alkol tüketim miktarlarının düşük olduğu gözlemlenmiştir. Ancak ABD’de yaşayan katılımcıların kötüleşen sağlık alışkanlıklarının olumsuz ruh hâli ve stres seviyesi ile önemli ölçüde ilişkili olduğu sonucuna varılmıştır.

Uykuya Etkisi

Her sabah yerel saat ile 08.00’de verilen günlük anketlerde katılımcılardan; yatma saatlerini, uykuya dalmaları için gereken süreyi, gece boyunca uyanma sayılarını, sabah uyanma saatlerini ve şekerleme yapmak için harcandıkları süreyi kaydederek bir önceki gecenin uykusunu değerlendirmelerini istemiştir.

Katılımcılar ayrıca bir önceki gecenin alkol tüketimini de kaydetmişlerdir. Katılımcıların ruh hâlleri, geçerliliği kabul edilmiş bir ölçek (anket) ve standart bir depresyon ölçeğinden sorulan sorular ile değerlendirilmiştir.

Hem ABD’li katılımcılar hem de uluslararası katılımcılar seçimler öncesinde uykularının kaçtığını bildirmişlerdir. Ancak ABD’li katılımcılar seçime yakın günlerde yatakta daha az zaman geçirdiklerini söylemişlerdir. Ayrıca seçimden önceki gece, ABD’li katılımcılar gece boyunca sık sık uyandıklarını ve uyku verimlerinin diğer günlere kıyasla daha düşük olduğunu bildirmişlerdir.

Alkol Tüketimine Etkisi

Araştırmaya katılırken alkol tükettiğini bildiren ABD’li katılımcıların, Cadılar Bayramında, seçim gününde ve daha fazla medya kuruluşunun seçimden bahsettiği gün olan 7 Kasım’da² alkol tüketimlerini arttırdıkları gözlemlenmiştir. Ancak uluslararası katılımcıların Kasım ayı alkol tüketiminde bir değişim olmamıştır.

Araştırmacılar ABD’li katılımcıların davranışlarında gözlemlenen bu değişimlerin ruh hâli ve iyi oluş üzerinde bir etkisi olup olmadığını merak etmişlerdir. Yaptıkları analizler sonucunda uyku ile alkol tüketimi, stres, olumsuz ruh hâli ve depresyon arasında önemli bağlantılar bulunmuştur.

Strese Etkisi

Ekim ayı başında katılımcılardan toplanan bilgiler analiz edilmiş ve hem ABD’li hem de uluslararası katılımcıların stres düzeylerinin büyük ölçüde tutarlı olduğu sonucuna varılmıştır. Ancak seçim günü olan 3 Kasım’a yaklaştıkça her iki grubun da stres düzeylerinde ciddi bir artış görülmüştür. Ancak seçim sonuçları 7 Kasım günü açıklandığında katılımcıların stres seviyeleri önemli ölçüde düşmüştür. Her iki grupta da seçimlere kadar stres seviyelerinin arttığı ve seçim sonuçlarının açıklanması ile de stres seviyelerinin düştüğü görülmüştür. Ancak ABD’li katılımcılarda stres seviyelerindeki değişimin daha büyük olduğu fark edilmiştir.

ABD’li katılımcılar, uluslararası katılımcıların yaşamadığı bir depresyon örüntüsü bildirmişlerdir. Uluslararası katılımcılar ise seçimin ilan edilmesinden sonraki gün olumsuz ruh hâllerinde ve depresyon seviyelerinde azalma olduğunu söylemişlerdir.

Araştırmacı Cunnigham, çalışmayla ilgili olarak “Bu çalışma, seçim günü ruh hâli ile seçim gecesi uykusu arasında ilişki kuran ilk çalışmadır.” demiş ve sözlerine devam etmiştir: “Ayrıca, seçimler sadece uykuyu etkilemekle kalmıyor. Aynı zamanda, kanıtlar gösteriyor ki, uyku seçime katılımı da etkileyebilmektedir. Bu nedenle, uyku ve seçimler arası ilişki çift yönlü ise yapılacak araştırmalarda halkın ruh hâlinin ve stres seviyesinin uyku üzerindeki etkisinin seçim sonucunu nasıl etkileyebileceğini ve hatta değiştirebileceğini belirlemek oldukça önemli olacaktır.”

Yazarlar, seçim sonuçlarının yorumlanmasının belli nedenlerle sınırlı olduğunu düşünmektedirler. Örneğin, katılımcıların büyük bir kısmının seçim stresi yaşamalarının ve bu strese verdikleri tepkilerin tercih ettikleri siyasi adaylara bağlı olarak değişiyor olması söz konusu olabilir.

Siyasi stresin halkın ruh hâli ve uykusu üzerindeki etkisini doğrulamak için temsiliyeti daha yüksek örneklemlerle daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır.

Cunnigham, “2020 seçimleri COVID-19 salgınının yükselişi sırasında gerçekleşti.” diyerek ekledi: “Bu süreçte deneyimlenen kronik stresin yanında seçimden kaynaklanan akut stres de ruh hâli ve uyku üzerinde bariz etkilere neden oldu. Bu nedenle salgının etkilerini inceleyen araştırmalarda, pandeminin etkilerinin hatalı yorumlanmasını engellemek için akut stres etmenlerinin etkilerinden kaynaklanan bu çakışma durumu da dikkate alınmalıdır.”

¹ İng. Beth Israel Deaconess Medical Center

² Seçim 3 Kasım 2020 tarihinde gerçekleştirilmişti ancak 7 Kasım günü sonuçlar belli olmuştur.