Bilimde Bu HaftaSosyal Medya Haberleri

Bilimde Bu Hafta 11 – 17 Eylül

Bilimde Bu Hafta yeni postasıyla sizlerle! Bilim dünyasında son bir hafta içinde neler olmuş hadi beraber bakalım!

14 Eylül 2023

ABD ve Avrupa’nın Nehirlerindeki Oksijen Seviyesi Düşüyor

Pensilvenya Eyalet Üniversitesinden bir grup araştırmacı, Orta Avrupa ve Amerika’daki 796 tane nehrin oksijen miktarını ve sıcaklığını tahmin etmek için bir makine öğrenim modeli kullandılar. Nehirlerin yaklaşık %90’ının geçtiğimiz 40 yılda ısındığını, %70’ininse bu süreçte oksijen kaybettiğini buldular. Nehirlerin giderek ısınması oksijen tutma kapasitesinin azalacağı anlamına gelen bu çalışmaya göre nehirlerde yeterli oksijenin olmaması orada yaşayan canlıların hayatını riske atıyor. Ayrıca araştırmacılar, 2100 yılına kadar nehir sıcaklıkları ve oksijen seviyelerinin ne kadar değişeceği üzerine de tahminde bulundular. Küresel sıcaklıkların 2,7 °C artması durumunda nehirlerin şimdi olduğundan 1,6 kat daha hızlı oksijen kaybedeceği sonucuna ulaştılar. [1] [2]

2023 Yazı Kayıtlara Geçen En Sıcak Yaz Oldu

NASA’nın Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsündeki bilim insanlarını açıklamasına göre 2023 yazı küresel sıcaklık kayıtlarının tutulmaya başlandığı 1880 yılından bu yana kaydedilen en sıcak yaz mevsimiydi. Haziran, temmuz ve ağustos aylarının sıcaklık toplamı NASA kayıtlarında yer alan tüm yazlardan 0,23 °C daha fazlaydı. Bu rekor derecede artan sıcaklıklar çeşitli ülkelerde önlenemeyen orman yangınlarına, aşırı sıcak hava dalgalarına ve şiddetli yağışlara sebep oldu. İklim değişikliğinin sebep olduğu bu sıcaklık artışları gelecek nesiller için de önemli bir tehtid oluşturuyor. [3]

Kaynak: NASA Earth Observatory/Lauren Dauphin

15 Eylül 2023

Şekerli İçecekler Karaciğer Kanseri Riskini Artırıyor

Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan yetişkinlerin yaklaşık %65’i her gün şekerli içecek tüketiyor. Bir grup araştırmacı, şekerli içecek tüketimi ile kronik karaciğer rahatsızlıkları ve karaciğer kanseri arasındaki ilişkiyi inceleyen bir araştırma gerçekleştirdi. Çalışmaya menopoz sürecinde olan yaklaşık 100.000 kadın katıldı ve 20 yıldan fazla bir süre boyunca izlendiler. Sonuç olarak, her gün şekerli içecek tüketen kadınların içmeyenlere kıyasla karaciğer kanserine yakalanma riskinin %85, kronik karaciğer rahatsızlığına yakalanma riskinin ise %68 daha yüksek olduğu bulundu. Araştırmacılar, şekerli içeceklerin neden karaciğer kanseri riskini artırdığını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu da belirttiler. [4] [5]


Daha önceki sayılarımızı okumak için tıklayın!

Yoluyla
[1] Murugesu, J.A. (2023, September 14). Oxygen levels are dropping in rivers across the US and central Europe. New Scientist.[3] NASA Announces Summer 2023 Hottest on Record. (2023, September 14). NASA. [4] Mass General Bringham. (2023, September 15). Daily Consumption of Sugary Drinks Linked to Increased Risk of Liver Cancer and Chronic Liver Disease. SciTech Daily.
Kaynak
[2] Zhi, W., Klingler, C., Liu, J., & Li, L. (2023). Widespread deoxygenation in warming rivers. Nature Climate Change.[5] Zhao, L., Zhang, X., Coday, M., Garcia, D. O., Li, X., Mossavar-Rahmani, Y., Naughton, M. J., Lopez-Pentecost, M., Saquib, N., Shadyab, A. H., Simon, M. S., Snetselaar, L. G., Tabung, F. K., Tobias, D. K., VoPham, T., McGlynn, K. A., Sesso, H. D., Giovannucci, E., Manson, J. E., … Zhang, X. (2023). Sugar-sweetened and artificially sweetened beverages and risk of liver cancer and chronic liver disease mortality. JAMA, 330(6), 537.
Başa dön tuşu