Küresel Isınma Üzerine 30 Mit ve Gerçek

Çeviren: Burak Çankaya

Düzenleyen: Şule Selçuk

Giriş

ABD’de daha soğuk kışlar artarak yaşanmaya devam ederken çoğu kişi bu kadar aşırı hava şartları ve dondurucu soğuğun hangi etmenlere bağlanması gerektiğinden emin değil. Soruyu şöyle sormak gerekli: Phoneix ve Las Vegas gibi yerlerde geçen sene kar yağdıysa nasıl küresel ısınma olabilir? Aslında küresel ısınma dünyanın bir ateş topuna dönüşeceği anlamına gelmiyor. Ancak şüpheciler bu ısrarlı hava durumu ve iklim değişikliklerini bir tesadüf olarak görüyorlar. Küresel ısınma gerçek mi? İşte bilim ile komplo teorilerini birbirinden ayıran küresel ısınma mitleri ve gerçekleri.

1. Mit: Küresel ısınma, gerçek değildir

Gerçek: Eğer araştırma yapmadan olayın sadece bir tarafından bakarsanız, inandığınızın gerçek olduğunu düşünürsünüz. Politik hırslarla, bilimsel çıkarlarla ve diğer unsurlarla engellenerek neyin gerçek neyin varsayım olduğunu bilmek çok zor. Doğrusu bilim her zaman mükemmel değildir ancak yine de çevremizde olup bitenleri göz ardı edemeyiz.

2. Mit: Küresel ısınma, kuraklığa sebep olur

Gerçek: Bilimsel araştırmalar tam tersini söylüyor. Küresel ısınma ve sera etkisi gerçekten oluşuyorsa havada daha fazla nem olmalı, daha az değil.

3. Mit: Eğer istersek küresel ısınmayı durdurabiliriz

Gerçek: Petrol endüstrileri ve siyasi liderler küresel ısınmayı durdurmamakla suçlanıyor. İşin doğrusu küresel ısınma olursa onu durdurabileceğimizin garantisi yoktur.

4. Mit: Küresel ısınma Dünya’yı yaşama elverişsiz hâle getirecek

Gerçek: Kimse geleceği ve nesli tükenecek türleri öngöremezken dünyanın bizi ölümüne yakacağı hiçbir bilimsel kanıtla desteklenmiyor.

5. Mit: Petrol kullanmayı durdurmazsak küresel ısınma daha da kötüye gidecek

Gerçek: Eğer hepimiz petrol kullanmayı bırakırsak küresel sıcaklığın yükselmesini durduramazdık. Dünya’nın sıcaklığını sadece fosil yakıtların yanması değil birçok unsur koruyor ve düzenliyor.

6. Mit: Mevsimler kısalıyor

Gerçek: İlkbahar gibi mevsimler dünyanın her yerinde ekim alanları için önemlidir. Son almanaklara (gökbilim yıllığı) göre; ilkbahar, kış, sonbahar ve yaz mevsimleri geçmişte de olduğu gibi zamanında geliyor.

7. Mit: Küresel ısınmanın suçlusu et endüstrisidir

Gerçek: Besin ihtiyacının karşılanması için hayvan çiftlikleri artmadan önce de metan gazı üreten binlerce tür vardı.

8. Mit: Besin zinciri alt üst oldu

Gerçek: İklim değişikliği ile bilim insanları bu bozulmanın hayvanlar âleminde büyük bir yaraya sebep olacağını iddia ediyorlar. Şimdiye kadar hiçbir bozulma hayvan besin zincirinde bir değişikliğe sebep olmadı.

9. Mit: Mercan kayalıkları ikilim değişikliği yüzünden kayboluyor

Gerçek: Biyologlar ve deniz bilimciler mercan resiflerinin ölümünün yalnızca küresel ısınmanın sonucu olmadığını ortaya çıkardılar. Kirlilik ve diğer etmenler de işin içinde.

10. Mit: Yaşam kalitesi düşecek

Gerçek: İklim değişikliği zamanın başından beri gerçekleşiyor. İnsanlar alışmayı, uyum sağlamayı ve etraflıca düşünmeyi öğrenirler. Yenilenebilir enerjiden faydalanarak sadece yaşam kalitemiz değil kaynaklarımız da gelişiyor.

11. Mit: Çok fazla karbondioksit, mahsuller ve bitki örtüsüne zarar verir

Gerçek: Araştırmalar bu konuyu her iki sonuca da götürdü. Kime inanmak istediğinize bağlı. Kanada Hükümeti karbondioksiti en zehirli maddeler listesine ekledi. Diğer çalışmalar arttırılmış CO2’nin mahsullerin yetiştirilmesine ve büyümesine iyi geldiğini gösterdi.

12. Mit: Bilim camiasının %97’si küresel ısınmanın gerçek olduğuna ve insanların sebep olduğuna inanıyor

Gerçek: Sayı abartılıyor. Araştırmayı kimin yaptığına ve nerede yapıldığına bağlı olarak isteyen herkes iddialarını destekleyecek bir sayı ileri sürüyorlar. Verilen çalışmalar ve anketlere göre bilimsel camianın fikir birliğini tam olarak tanımlayacak bir sayı yok.

13. Mit: Küresel ısınma, sağlığı tehdit ediyor

Gerçek: İnsanlar daha kötü hava kalitesine rağmen artık daha uzun yaşıyorlar. Şimdi geriye gideceğimizi düşünmenin bir anlamı yok.

14. Mit: Küresel ısınma daha kötü hava koşullarına sebep oluyor

Gerçek: Bu oluşan fırtınalar çevremizin bir parçası ve artan karbondioksit, metan ve azot oksitin sebep olduğuna dair bir kanıt yok.

15. Mit: Küresel ısınma gezegendeki taze su miktarını azaltacaktır

Gerçek: Araştırmalar tam tersini söylüyor. Buzullar erimeye devam ederse göl ve nehirlere eklenen su miktarı daha fazla doğal içme suyu sağlayacaktır.

16. Mit: Küresel ısınma, dünya çapında ekonomik çöküşe sebep olacaktır

Gerçek: Tüm ülkeler iklim değişikliğinden bağımsız olarak çok ciddi ekonomik çöküşler yaşadılar. Ekonomik çöküş hepimizi etkilerken küresel bir ekonomik çöküş tüm toplumları kapsayan bir savaşı da beraberinde getirirdi.

17. Mit: Sanayi Devrimi iklim değişikliğinin başlangıcını daha önce olmadığı kadar arttırdı

Gerçek: Sanayi devriminden önce havada daha az karbondioksit varken iklim değişikliği binlerce yıldır doğal olarak oluşuyor. 35.000’in üzerinde bilim insanı küresel ısınma ile ilgili mitleri çürütmek için birleşti.

18. Mit: Güneş ışınlarının dünyaya yansıması küresel ısınmaya sebep oluyor

Gerçek: Evet, Güneş ışınları sıcak hava ve bitkilerin büyümesini sağlıyor ancak ısı atmosferdeki “battaniye”den sektiği için küresel ısınmaya sebep olduğuna dair bir kanıt yok. Güneş’in iklime etkisi üzerine yapılan çalışmalar, yakın tarihteki davranışlarının hiçbirisinin bugüne ilişkin olmadığını belirtiyor.

19. Mit: Türlerin kütlesel yok oluşu

Gerçek: Orman yangınları habitatları bozduğunda bölgedeki vahşi canlılar başka yere göç ediyorlar. Türlerin iklim değişikliğinden ya da belirli bir bölgedeki felaketten dolayı azalması veya yok oluşu söz konusu değildir.

20. Mit: Deniz seviyeleri yükseliyor

Gerçek: Bazı deniz seviyelerinin yükselmesi tüm deniz seviyelerinin yükseldiği anlamına gelmiyor. Son araştırmalar son yıllarda deniz seviyesinin sadece %0,2 kadar yükseldiğini gösteriyor.

21. Mit: Karbondioksit havamızı tehlikeli hâle getiriyor

Gerçek: Solunum yapmamız için azot ve karbondioksit karışımı bir havaya ihtiyacımız var. Havadaki karbondioksit seviyelerinin tehlikeli olduğuna dair bir kanıt yok.

22. Mit: Karbondioksit başlıca sera gazıdır

Gerçek: Karbondioksit sera gazlarına katkı sağlayan ana gazların %3’ünü oluşturur. Su buharı, ozon ve N2O kalan gazları oluşturuyor. Eğer su buharında %100 artış olsaydı bu CO2’nin %3’üne eşdeğer olurdu. Bu yüzden sera gazları birçok gazdan oluşuyor, sadece karbondioksitten değil.

23. Mit: Küresel ısınmanın bir sebebi de insan üretimi karbondioksitin artması

Gerçek: Milyonlarca yıldır karbondioksit seviyeleri çeşitli sebeplerle değişiklik göstermiştir. Karbondioksitin Dünya’nın sıcaklığında az bir yükselmeye sebep olduğuna dair kanıt yok. Çoğu bilim insanı havadaki fazla karbondioksitin küresel ısınmanın sebebi değil sonucu olduğunu düşünüyor.

24. Mit: Buzullar o kadar hızla eriyor ki birkaç yüzyıl içerisinde Arktik tamamen yok olacak

Gerçek: Buzulların Arktik’te eridiğini görmemiz tüm Antarktika kıtasının sonunda bir okyanus olacağı anlamına gelmiyor. Antarktika’daki buzulların erime oranının son 1000 yıldan %2 daha fazla olduğu tahmin ediliyor.

25. Mit: Dünya’nın sıcaklığı şimdiye kadar olduğundan daha yüksek

Gerçek: Son 50 yıldır yapılan çalışmalar dünyanın sıcaklığının istikrarlı bir şekilde arttığını göstermesine rağmen, bilim insanları bu hepimizi yakacak ölümcül güce bizim sebep olduğumuzu gösteren kesin verilere ulaşmadılar. Meteoroloji balonları, hava modelleri, uydular ve yer istasyonları küresel ısınmanın iniş çıkışları ile mücadele edebilmek için son 100 yıllık soğuma dönemlerini gösteriyor.

26. Mit: Ozon tabakası küçülürse küresel ısınma azalacaktır

Gerçek: Gerçek çok farklı aslında. Küresel ısınma ile ozon tabakası arasında bir ilişki yok.

27. Mit: Karbondioksite bitkilerin ihtiyacı vardır, tehlikeli olamaz

Gerçek: Bitkilerin büyümek için karbondioksite ihtiyacı yoktur. Ancak atmosferdeki karbondioksit, mahsulleri etkileyip daha az besleyici olmasını sağlayabilir.

28. Mit: Çevreyi korumak çaba ve para gerektirir

Gerçek: Para biriktirmeyi bile sağlayacak birçok çevre koruma yolu vardır. Bu çevre dostu ürünlerden kullanarak karbon ayak izini azaltıp uzun dönemde biraz para biriktirebilirsiniz.

29. Mit: Gelecekte küresel ısınma daha aşırı hava koşullarına sebep olacaktır

Gerçek: Bu iddiayı küresel anlamda destekleyen hiçbir istatiksel ve bilimsel kanıt yoktur. Belki birtakım bölgesel değişkenler olabilir.

30. Mit: Bir kişi bir şey değiştiremez

Gerçek: Herkesin evinde küçük değişiklikler yaparak enerji tüketimini %10 azaltması, neredeyse milyonlarca arabanın kullanılmamasına eşit olurdu.