Ağzı ve Bağırsağı Olup Kendi Yiyeceğini Arayabilen Robot
Yazan: Timothy Revell
Çeviren: Esranur Maral
Düzenleyen: Ümit Sözbilir
Özet: Çevresindeki atıkları yiyip yapay bağırsağından dışarı atan yumuşak robotlar ileride çevre temizliğinde kullanılabilir.
İngiltere’nin Bristol kentinde banyoda duran bu robotik çöpçü, midesini etrafında bulduklarıyla doldurur. Bağırsağındaki atıkları boşaltmak için gerekli olan enerjiyi midesi dolu olsa da dışarıdan alabilir. Bu sıradan bir robot değil. O ağzı ve bağırsağı olan, kendi kendini geçindiren yumuşak bir robot[1].
Bristol merkezli bir ekip tarafından geliştirilen bu robot, yumuşak ve tüp şeklindeki deniz canlısı olan salplerin[2] yaşantısını taklit eder. Salplerin vücudunun her ki ucunda birer açıklık vardır ki bunlar yiyeceğin girmesi ve atığın dışarı çıkması içindir. Vücutlarından geçen herhangi bir yiyeceği sindirmek onlara hareket etmek için yeterli enerji verir. Aynı şey Bristol robotu için de geçerlidir.
Robot, organik maddeyi emen yumuşak polimer zardan yapılmış bir ağza sahiptir. Bağırsaklarda, organizmaların bakteriler tarafından parçalandığı ve açığa çıkan kimyasal enerjinin elektriğe dönüştürüldüğü mikrobiyal yakıt hücreleri (MFC’ler[3]) bulunur. Her bir MFC yalnızca az miktarda elektrik üretir ancak seri olarak bağlanan birkaç ünite, robotun atık ürünleri arkadan atması ve bir sonraki lokmayı ön tarafta emmesi için yeterli gücü üretir. Ağız ve bağırsakta yumuşak malzeme kullanılması da güç tüketimini azaltır. Her bir ağız dolusuyla robotun rezervleri yenilenir. Böylelikle, teoride sonsuza kadar dolaşabilir.
‘’Kendi kendini sürdürebilir olmak için yeterli enerjiyi üretmek gerçek bir atılımdır.’’ diyor Cambridge Üniversitesi robotik araştırmacısı Fumiya Iida.
Onu Yalnız Bırakın
Bir MFC’nin yiyeceklerden alabileceği enerji şu anda oldukça düşük. Ancak ekip, ağız ve bağırsak için yumuşak malzemeler kullanarak robotun enerji tüketimini azaltabildiler.
Bu robotun avantajlarından biri de şarj etmenize gerek olmaması. Ayrıca bu avantaja ek olarak birçok ortamda bulunabiliyor. Kendi kendini idame ettiren çöpçü robotlar, kimyasal veya nükleer dökülmelerden sonra kirli suyu temizlemek veya diğer deniz yaşamını boğan yosun çiçeklerini süpürmek için çalıştırılabilir.
Bu durum elbette sadece kâğıt üzerindedir. Robotun etrafındaki su ideal bir ortam olarak ele alınmıştır ve besinlerin eşit şekilde yayılıp sindirimlerin kolay olduğu düşünülmüştür. Durum gerçekte bundan farklı olabilir. Yine de diğer araştırmacılar MFC’lerin kâğıt üzerindeki koşulların daha da zor durumlarında çalışabileceğini gösterdi.
Artık kendi kendine sürdürülebilirlik sağlandığına göre ekip, robotun yararlı görevleri yerine getirebilmesi için daha fazla güç elde etmek istiyor.
“Gelecekte bunun gibi robotlar çöp toplamak için okyanusa bırakılabilir.” diyor Bristol Üniversitesinde robotun yaratıcılarından biri olan Hemma Philamore. Robotların kullanılabileceği diğer bir uygulama ise ziraat alanıdır. Bitkileri izlerken ya da mahsullere ilaçlama yaparken tarladaki sulama sistemine dâhil olup buradaki su ile beslenebilir. Böylece kendi kendine yeten çiftçiler olurlar. Philamore, “Geliştirmekte olduğumuz şey, doğal bir ortamda doğal olarak hareket edebilen bir robot.” diyor.
[1] (İng.) Soft robot.
[2] Saydam bir yapıya ve fıçı şekline sahip olan planktonik tunikaptır. Vücudunu su pompalayarak hareket ettirir. Okyanuslarda ve Kızıl Denizde yaşayan bu canlılar genelde planktonlarla beslenirler. (https://tr.wikipedia.org/wiki/Salp)
[3] Organik atıklarda bulunan kimyasal enerjinin mikroorganizmalar yardımıyla elektrik enerjisine dönüştürülmesi olarak tanımlanabilir. Mikrobiyal yakıt hücrelerinde elektrik enerjisi üretilirken aynı zamanda atık arıtımı da yapılabilmektedir. (https://studylibtr.com/doc/1008971/mikrobiyal-yak%C4%B1t-h%C3%BCcreleri)