Çeviren: Sena Behram
Düzenleyen: Ümit Sözbilir
Özet: Bu araştırmada, zihinsel stres hâlinde flavonol adı verilen molekülleri yüksek oranda taşıyan sıcak çikolata tüketimi artırılıyor. Flavonol tüketiminin stres ile tetiklenen kalp krizi ve pıhtı oluşumu gibi dolaşım sistemi hastalıklarını ve dolaşım sisteminin başlıca etkilediği diğer sistemleri de etkileyebileceği öne sürülüyor. Araştırmanın yürütücüsü Catarina Renderio şöyle açıklıyor: “Flavanol bakımından zengin sıcak çikolata içmek damar içi dokunun endotelin işleyişindeki geçici bozuklukları ve bunun ardından oluşan zihinsel stresi düşürmek için etkili bir diyet yöntemi olabilir.” Araştırmacılar ayrıca flavonollerin stres sırasında kan akımını iyileştirdiğini de keşfettiler. Lisansüstü öğrenci Rosalind Bayhnam tarafından yürütülen bir çalışmada, bir grup sağlıklı erkek stresli bir görevi tamamlamadan 90 dakika önce yüksek miktarda flavonol içeren sıcak çikolata tükettiği durumdaki stres hâlinde sıcak çikolatayı tükettiğinde kan damarı işlevinin stresten daha az zarar gördüğü keşfedildi.
Görsel1: Sıcak çikolata içmek kalbinizi korur mu?
Yeni bir araştırmaya göre meyve ve sebzelerde doğal şekilde bulunan bir grup molekül olan flavonollerin tüketimindeki artış zihinsel stres ile tetiklenen kalp krizi, kalp ve damar hastalıkları ve damar içinde pıhtı oluşumu gibi dolaşım sistemi olaylarında insanları koruyor olabilir.
Araştırmacılar zihinsel stres altındayken yüksek oranda flavonol içeren sıcak çikolata tüketen insanların kan damarlarının flavonol açısından zengin olmayan içecekler tüketen insanlara göre daha iyi işlev görebildiğini keşfetti.
Kalp ve kan damarlarını kaplayan ince hücre zarı daha verimli bir biçimde çalıştığında damarın iç dokusu kalp krizi, kalp ve damar hastalıkları, şeker hastalığı, böbrek yetmezliği, tümör, damar içinde pıhtı oluşumu ve belirli viral1 enfeksiyon hastalıklar gibi periferik (çevresel) dolaşım sistemi hastalık oluşumu riskini düşürmeye yardımcı olmaktadır. Zihinsel stresin kan damarlarının işleyişi üzerinde olumsuz etki yarattığını biliyoruz.
Birleşik Krallık’taki Birmingham Üniversitesinden bir araştırmacı grubu sıcak çikolatadaki flavonollerin dolaşım sisteminin işleyişine etkisini stresle tetiklenen değişimlerin gerçekleştiği durumda incelediler ve bulgularını Nutrients dergisinde yayımladılar.
Başyazar olan Birmingham Üniversitesi Spor, Egzersiz ve Rehabilitasyon Bilimlerinden Dr. Catarina Renderio şöyle açıklıyor: “Flavanol bakımından zengin sıcak çikolata içmek zihinsel stresin ardından oluşan damar içi dokunun işleyişindeki geçici bozuklukları azaltmak ve stresli olaylarda kan akışını iyileştirmek için etkili bir diyet yöntemi olabilir.”
Flavonoller geniş bir yelpaze aralığındaki meyve ve sebzelerde son derece yaygındır. Hızlı gelişen dolaşım sistemi hassasiyeti oluşan (örneğin; stres gibi) süreçlerde dolaşım sistemine yarar sağladığını bildiğimiz özelliklerden yararlanarak insanlara stresli dönemlerinde beslenme ile ilgili seçimlerini nasıl en iyi şekilde yapabilecekleri konusunda daha iyi rehberlik hizmeti verebiliriz.
Lisansüstü öğrenci Rosalind Bayhnam tarafından yürütülen rastgele yöntemli kontrollü bir çalışmada, bir grup sağlıklı erkek zihinsel stres içeren bir görevi tamamlamadan 90 dakika önce yüksek miktarda flavonol içeren sıcak çikolata tüketmiştir.
Araştırmacılar dinlenme hâlinde ve stres halinde ön koldaki kan akışını ve dolaşım sistemi etkinliğini ölçtüler. Ayrıca kan damarlarının işleyişini stres hâlinden sonraki 90 dakikaya kadar değerlendirdiler. Katılımcılar yüksek miktarda flavonol içeren sıcak çikolata içtiklerinde kan damarlarının işlevinin daha az hasar gördüğü keşfedildi. Araştırmacılar ayrıca flavonollerin stres sırasında kan akımını rahatlattığını da keşfettiler.
Stres günümüz toplumunda çok yaygındır ve hem psikolojik hem fiziksel sağlıkla ilişkilendirilmektedir. Zihinsel stres sağlıklı yetişkinlerde kalp atış hızının ve tansiyonun (kan basıncı) birden artışını tetikler. Ayrıca stres dönemi geçtiğinde bile damarlarda devam eden geçici işleyiş bozukluklarına yol açar.
Tekil stres ataklarının hızlı gelişen dolaşım sistemi olaylarının riskini artırdığı gösterilmiştir. Stresin kan damarları üzerindeki etkisinin bu stresle tetiklenen dolaşım sistemi olaylarına katkıda bulunduğu görüşü öne sürülmüştür. Nitekim, çalışmanın ortak araştırmacısı Dr. Jet Veldhujzen van Zanten’in önceki çalışması göstermiştir ki hızlı gelişen strese karşı dolaşım sistemi hastalığı riski taşıyan insanlar daha zayıf damarsal tepkiler vermektedir.
Dr. Rendeiro şöyle açıklıyor: “Bulgularımız günlük beslenme düzeni açısından kayda değerdir. Flavonol bakımından zengin çeşitli yiyecekler tüketilerek gereken günlük doza ulaşılabilir. Özellikle elma, kara üzüm, böğürtlen, kiraz, ahududu, armut, bakliyat, yeşil çay ve işlenmemiş kakao. Bunun zihinsel stresin etkilerine karşı daha savunmasız olan bireylerin kan damarlarını korumaya yönelik tedbirler açısından önemli olası sonuçları vardır.”
[1] Virüslerin neden olduğu hastalıklar.
