Bilimde Bu HaftaSosyal Medya Haberleri

Bilimde Bu Hafta 4 – 10 Eylül

Bilimde Bu Hafta yeni postasıyla sizlerle! Bilim dünyasında son bir hafta içinde neler olmuş hadi beraber bakalım!

4 Eylül 2023

Kahve Telveleri Beton Yapmak için Kullanılabilir

Her yıl 10 milyar kg kahve telvesi çöpe atılıyor ve kahve telvesi gibi organik atıkların bertaraf edilmesi metan ve karbondioksit gibi sera gazlarının fazla miktarda salımına neden oluyor. İnşaat sektörüne olan talep de nüfus artışı sebebiyle hızla artıyor ve betonların yapımı için genellikle dere yataklarında çıkarılan kumlar kullanılıyor. Bu yöntem, kum madenlerinin sınırlı olması ve kum madenciliğinin olası çevresel etkileri sebebiyle uzun dönemde sürdürülebilir gibi görünmüyor. Yakın zamanda yapılan bir çalışmada, kahve telvelerini çok yüksek sıcaklıklarda ısıtarak beton karışımlarına ekleyerek hâlihazırda üretilen betondan %30 daha güçlü beton üretilebileceği gözlemlendi. Araştırmayı yürüten ekip; gıda, odun ve tarım atıkları gibi diğer organik atıkların da bu amaçla kullanımı üzerine çalışmalarına devam ediyor. [1] [2]

Konuyla ilişkili “Sürdürülebilirlik Mümkün mü?” yazımızı okumak için tıklayın!

7 Eylül 2023

Şimdiye kadarki En Uzak Manyetik Alan Ölçüldü

Bilim insanları 11 milyar yıldan fazla zamndır bize ulaşan bir ışığı kullanarak şimdiye kadarki en uzak manyetik alanı ölçtüler. Bilim insanları bu manyetik alanın Büyük Patlama’dan yalnızca 2,5 milyar yıl sonra oluşan 9io9 isimli bir galaksiden yayıldığını düşünüyor. Bu ölçüm, galaktik ölçekte manyetik alanların nasıl oluştuğuna ve evrenin evriminin kritik bir dönemine ışık tutacak bir görünüyor. [3] [4]

Kaynak: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)/J. Geach et al.

8 Eylül 2023

50 Yaş Altında Kansere Yakalanma Oranı %80 Arttı

Global Burden Disease’in 2019 yılındaki çalışmasına göre 50 yaş altındaki kişilerin kansere yakalanma oranı son 30 yılda yaklaşık %80 arttı ve bunların yaklaşık %30’u ölümle sonuçlandı. 2019 yılında 50 yaş altındaki yaklaşık 1 milyon insan kanserden vefat etti. Bu ölümlerin en yaygın sebebi meme kanseriydi ancak akciğer, bağırsak ve mide kanserinin de yadsınamaz derecede etkisi vardı. Bazı kanser vakalarında genetik faktörler rol oynasa da araştırmacılar bu artışların genetik faktörlerle beraber hava kirliliği, obezite, diyabet, alkol tüketimi ve tütün ürünlerinin kullanımından kaynaklandığını vurguluyor. [5] [6]

Kaynak: Science Photo Library / Canva Pro

Daha önceki sayılarımızı okumak için tıklayın!

Yoluyla
[1] Koumoundouros, T. (2023, September 4). Scientists Discover Amazing Practical Use For Leftover Coffee Grounds. Science Alert.[3] Strarr, M. (2023, September 7). This Is The Most Distant Magnetic Field Ever Measured. Science Alert.[5] Dyer, R. (2023, September 8). Cancer in Under-50s Has Jumped 80% in 30 Years According to a New Global Study. Science Alert.
Kaynak
[2] Roychand, R., Kilmartin-Lynch, S., Saberian, M., Li, J., Zhang, G., & Li, C. Q. (2023). Transforming spent coffee grounds into a valuable resource for the enhancement of concrete strength. Journal of Cleaner Production, 419, 138205.[4] Geach, J. E., Lopez-Rodriguez, E., Doherty, M. J., Chen, J., Ivison, R. J., Bendo, G. J., Dye, S., & Coppin, K. E. (2023). Polarized thermal emission from dust in a galaxy at redshift 2.6. Nature.[6] Zhao, J., Xu, L., Sun, J., Song, M., Wang, L., Yuan, S., Zhu, Y., Wan, Z., Larsson, S., Tsilidis, K., Dunlop, M., Campbell, H., Rudan, I., Song, P., Theodoratou, E., Ding, K., & Li, X. (2023). Global trends in incidence, death, burden and risk factors of early-onset cancer from 1990 to 2019. BMJ Oncology, 2(1).
Başa dön tuşu