Yazan: Tara Eadie
Çeviren: Ceren Mısır
Düzenleyen: Ümit Sözbilir
Özet: Kediler, sahipleri onlarla konuştuğunda davranışlarını değiştirirlerken sahipleri bir insanla konuştuğunda ya da yabancı biri kendileri ile konuştuğunda davranışlarında değişim gözlenmiyor. Bu kanıtlar gösteriyor ki kediler sahipleri ile güçlü bir bağ kurma yetisine sahip.
Giriş
İnsanların ses tonları kimle konuştuklarına bağlı olarak değişmektedir. Örneğin çocuklarla ya da köpeklerle [1] konuşurken farklı bir ses tonu kullanmaktadırlar. Ayrıca insanların ses tonunun kedilerle konuşurken de değiştiği daha önceki araştırmalarla kanıtlanmıştır [2] [3]. Ancak daha önce insanların kedilerle konuşurken değişen ses tonunun kedilerde yarattığı davranışsal değişim araştırılmamıştır.
Kedilerle İnsanların İlişkisi
Animal Cognition dergisinde yayımlanan bir araştırmaya [4] göre kediler sahiplerinin onlarla konuştuğunun farkında. Bu çalışma gösteriyor ki kediler sahipleri ile güçlü bağlar kurmaktadır. Paris-Nanterre Üniversitesinden Charlotte de Mouzon ve meslektaşları tarafından yapılan araştırmada [4] kedilerin sahiplerinin seslerini ayırt edip edemedikleri incelenmiştir. 16 kedinin katıldığı bu çalışmada kedilerin sahiplerinden ve kedilerin tanımadığı bir başka kişiden kedilere ve insanlara yönelik konuşmaları sırasında ses kayıtları alınmıştır. Bu kayıtlar aracılığıyla araştırmacılar üç farklı durumu incelemeyi amaçlamışlardır:
- Kediler yabancı kişinin ses tonu ile kendi sahiplerinin ses tonunu ayırt edebiliyor mu?
- Kediler yabancı kişinin insanlara yönelik ses tonu ile kedilere yönelik ses tonunu ayırt edebiliyor mu?
- Kediler sahiplerinin insanlara yönelik ses tonu ile kedilere yönelik ses tonunu ayırt edebiliyor mu?
Araştırmacılar kedilerin davranışlarını daha sonra analiz edebilmek için ses kayıtlarını dinledikleri sırada kedileri kayıt altına almışlar ve bu kayıtlardaki kedi davranışlarını değerlendirmişlerdir. Davranışların yoğunluğunu ölçebilmek için kedilerin dinlenme durumları (yatarken sesi duyunca kalkması gibi), kulak hareketleri, göz bebeğinde büyüme olması, kuyruklarının hareket etmesi gibi davranışlarına bakılmıştır.
İlk deneyde kedilere yabancı kişinin kedilerin isimleriyle seslendiği bir ses kaydı dinletilmiştir. 16 kedinin 10’unda davranışsal yoğunluğun az olduğu gözlemlenmiştir. Ancak kedilere sahiplerinin kedinin ismiyle seslendiği ses kayıtları dinletildiğinde kedilerin davranış yoğunluğunda önemli bir miktarda artış gözlemlenmiştir. Sahiplerinin sesini duyan kedilerin kulaklarını sesin geldiği yöne doğru çevirdiği, odanın içerisinde gezinme miktarlarının arttığı ve göz bebeklerinin büyüdüğü görülmüştür. Araştırmacılar bu iki ses kaydı sırasında kedilerde görülen davranış değişimlerini kedilerin sahiplerinin sesini yabancının sesinden ayırt edebilmelerine bağlamaktadırlar.
İkinci deneyde ise kedilere sahiplerinin hem insanlara hem de kedilere yönelik konuşmalarının ses kayıtları dinletilmiştir. Sahiplerinin insanlara yönelik konuşmasını dinleyen 10 kedinin davranışlarında düşüş olduğu ancak kedilere yönelik ses tonunu duyduklarında ise davranışlarında ciddi bir artış olduğu görülmüştür.
Üçüncü deneyde ise kedilere yabancı kişinin hem insanlara hem de kedilere yönelik konuşmalarının ses kayıtları dinletilmiş ve kedilerin davranış yoğunluğunda bir farklılık olmadığı gözlemlenmiştir. Araştırmacılar bu deney sonrasında kedilerin sahiplerinin kendilerine yönelik konuşmalarını algılarken yabancıların kedilere yönelik konuşmalarını algılayamadıkları sonucuna ulaşmışlardır.
Sonuç
Oldukça küçük bir örneklem sayısına sahip olan bu çalışma tüm kedilerin davranışlarını yansıtmamakla birlikte önemli bir konunun önünü açmıştır. Araştırmacılar gelecek çalışmalarda daha fazla insanla etkileşim kuran kedilerin (örneğin Türkiye örnekleminde sokak kedileri) incelenmesi gerektiğini vurgulamışlardır.
Araştırmacılar yapılan bu çalışmanın kedi-insan ilişkisine yeni bir boyut kazandırdığını düşünmekle birlikte kedi iletişiminin insanların konuşmalarına dayandığı sonucuna varmaktadırlar. İnsanların bağ kurmalarında konuşmak ne kadar önemli ise kedilerin bire bir iletişimlerinde ve bağ kurmalarında konuşmanın önemli olduğu düşünülmektedir.
Sitemizde benzer konuda yazılmış aşağıdaki yazıları da okumak ister misiniz?
